Przedmiot i nadzór nad współpracą transgraniczną jednostek samorządu terytorialnego w Polsce

The subject and supervision of cross-border cooperation of local government units in Poland

Authors

  • Beata Gocko Państwowa Akademia Nauk Stosowanych w Przemyślu

DOI:

https://doi.org/10.24917/20813333.35.14

Keywords:

gmina, powiat, województwo, samorząd terytorialny, współpraca transgraniczna, zadania jednostek samorządu terytorialnego, nadzór nad współpracą transgraniczną, municipality, district, voivodeship, local government, cross-border cooperation, tasks of local government units, supervision of cross-border cooperation

Abstract

Wyrażona w Konstytucji Rzeczypospolitej Polskiej (Konstytucja Rzeczypospolitej Polskiej z 2 kwietnia 1997 roku, Dz. U. z 1997 r. nr 78, poz. 483) oraz skonkretyzowana w tzw. ustawach samorządowych (Ustawa o samorządzie gminnym; Ustawa o samorządzie powiatowym; Ustawa o samorządzie województwa) podmiotowość i samodzielność samorządu terytorialnego posiada znaczenie ustrojowe dla określenia jego pozycji w państwie i w prawie. Gminy, powiaty i województwa to podmioty wykonujące zadania publiczne, które ustawowo wyposażone zostały w prawa i obowiązki. Określić je można jako samodzielne, utworzone na mocy prawa korporacje lokalnego społeczeństwa, które posiadają własną wewnętrzną organizację; wyposażone w przymiot osobowości prawnej i podlegające w określonym zakresie nadzorowi państwowemu. Zaznaczyć należy, że każda jednostka samorządu terytorialnego działa w imieniu własnym i na własną odpowiedzialność, ale równocześnie współdziała dla dobra publicznego. Jednostki te wyposażone w atrybut osobowości prawnej mogą więc nawiązywać współpracę transgraniczną. Mając powyższe na uwadze, warto zastanowić się nad odpowiedzią nad pytaniami: czy przedmiotem współpracy transgranicznej mogą być wszystkie kategorie zadań jednostek samorządu terytorialnego? Kto jest uprawniony do nadzoru nad jednostką samorządu terytorialnego podejmującą współpracę transgraniczną? W artykule zostanie w związku z tym scharakteryzowany przedmiot współpracy transgranicznej jednostek samorządu terytorialnego oraz nadzór nad nim.

Expressed in the Constitution of the Republic of Poland and concretized in the in local government laws, the subjectivity and independence of local government has a systemic significance for determining its position in the state and in the law. Municipalities, counties and provinces are entities that perform public tasks, which are statutorily equipped with rights and obligations. They can be defined as independent, legally created corporations of local society, which have their own internal organization; equipped with the attribute of legal personality and subject to state supervision to a certain extent. It should be noted that each local government unit acts on its own behalf and on its own responsibility, but at the same time cooperates for the public good. Thus, these units equipped with the attribute of legal personality can establish foreign cooperation. It is worth considering the answer to the questions: Can all categories of tasks of local government units be the subject of cross-border cooperation? Who is authorized to supervise a local government unit undertaking cross-border cooperation? The article will in this connection, the subject of cross-border cooperation and its supervision will be characterized.

Published

2025-12-24