Polski patchwork systemowy: kulturowo zakorzeniony brak dialogu i niespójność paradygmatu rozwojowego jako wiodące przyczyny utrwalania kontrproduktywnego zarządzania wiedzą i zmianami technologicznymi – kilka uwag w kontekście „polskiego atomu”

Polish systemic patchwork: culturally rooted lack of dialogue and inconsistency of the development paradigm as leading causes of perpetuation of counter-productive knowledge management and technological change – some remarks in the context of the ‘Polish atom’

Abstrakt

Istotą skonsolidowanych systemów demokratycznych jest ich  otwartość na włączające obywateli dyskusje o możliwych kierunkach zmian. Cecha ta niezmiennie przydaje atrakcyjności pojęciu demokracji, choć ono samo pozostaje zarazem wieloznaczne. Demokrację można praktykować na różne sposoby i nie sposób zliczyć analiz o tych sposobach traktujących. Tutaj nawiązaniem do źródeł opublikowanych poświęci się jedynie tyle miejsca, ile jest to potrzebne do skierowania uwagi Czytelnika na problem swoistego decyzyjnego węzła gordyjskiego w politykach publicznych, który jest jedną z cech polskiej demokracji posttransformacyjnej. Rozumiany w ten sposób problem „węzła gordyjskiego” jest potencjalnie nośny PR-owo, ale pozostawiony w tej formie nadałby się co najwyżej do sformułowania mniej lub bardziej zgrabnego mema. Ewentualnie można by go zawistować w jakiejś – tyleż krótkiej, co niejednoznacznej wypowiedzi, podobnej do tych, które z lubością „wistują” nam w swych wpisach w mediach społecznościowych rozmaici internetowi oratorzy – wraz z pierwszoplanowymi politykami chętnie – wręcz nagminnie posługującymi się tą formą komunikowania się ze społeczeństwem. Piszący te słowa nie chce natomiast niczego „wistować”, a płycizny mediów społecznościowych nie są jego ulubionym akwenem i z tego także powodu postara się analitycznie przybliżyć wspomniany problem decyzyjnego węzła gordyjskiego w politykach publicznych, zwracając przy tym uwagę na: (i) patchworkowy paradygmat systemowy dotykający także zarządzania wiedzą i innowacjami oraz (ii) na brak dialogu w sprawie polskiego atomu. Inicjująco posłużą temu zasygnalizowane we Wstępie, a rozwinięte w dalszej części tekstu: teza wyjściowa, hipoteza oraz konkluzja.

The essence of consolidated democratic systems is their leading characteristic: openness to citizen-inclusive discussions about possible directions of change. This characteristic invariably lends the concept of democracy its appeal, although it itself remains ambiguous. Democracy can be practiced in various ways, and it is impossible to count the analyses of these methods. Here, references to published sources will be devoted only as much space as necessary to draw the reader's attention to the issue of the Gordian knot of decision-making in public policies, which is one of the hallmarks of Polish post-transition democracy. Understood this way, the problem of the "Gordian knot" has potential PR appeal, but left in this form, it would be suitable at best for the formulation of a more or less elegant meme, or perhaps it could be presented in some short but ambiguous statement, similar to those that various online orators—including leading politicians who eagerly, even routinely, use this form of communication with the public—love to "whistle" in their social media posts. The author of these words, however, does not wish to "whistle" anything, and the shallows of social media are not his preferred waters. For this reason, he will attempt to analytically approach the aforementioned problem of the Gordian knot of decision-making in public policies, drawing attention to: (i) the patchwork systemic paradigm, which also affects knowledge and innovation management, and (ii) the lack of dialogue on the Polish nuclear issue. The initial thesis, hypothesis and conclusion, mentioned in the Introduction and developed later in the text, will serve as an initiation for this purpose.